Doe iets met je 'backlist'

[Andréa A. Kroon]

Veel kunsthistorici zijn (deels) werkzaam als auteur. Gedurende je loopbaan kun je een aardige publicatielijst opbouwen, en het loont de moeite om die bij te houden. Niet alleen omdat je recht hebt op wettelijk geregelde auteursvergoedingen voor het uitlenen en kopieren van jouw werk via bibliotheken. (Zie hiervoor de regelingen van de St. Lira en de St. Leenrecht, te vinden op de website van het Cedar). Maar ook, omdat je je eigen 'backlist' ook op andere manieren kunt benutten.

Denk bijvoorbeeld aan een uitgave in eigen beheer van een bundel van je artikelen of recensies, te verkopen via een van de vele printing-on-demand services. Op de website van de Vereniging van Letterkundigen vind je belangrijke informatie over het terugvragen van je auteursrechten op oudere titels uit je backlist en de mogelijkheden om die vervolgens zelf weer te exploiteren: http://www.vvl.nu/news-detail/354/hoe-beeindig-ik-mijn-boekcontract.... Heel handig zijn de voorbeeldbrieven, waarmee je rechten bij uitgevers kunt terugvragen.

K&WH bereidt overigens een workshop voor over de mogelijkheden om zonder een uitgever te publiceren. Daarover later meer...

[Petra Else Jekel]

Ik vind het een interessant idee om je kunstartikelen zelf te bundelen en uit te geven, omdat dit bij mijn weten geen gebruikelijk procédé is in dit cultuursegment. Zelf ben ik naast kunsthistoricus ook professioneel fictie-auteur: mijn gedichtenbundel 'oer' verscheen recent in de officiële, landelijke boekkanalen. Ik heb een landelijke opererende uitgever die in principe ook al eens interesse heeft getoond voor mijn geschreven werk over kunst. Misschien ben ik dus verwend en zit ik gebakken.
Toch zou ik willen aanraden aan kunsthistorici die echt goed kunnen schrijven, eens een paar essay- of interviewbundels, of wat je genre ook maar is, die landelijke uitgegeven zijn, in te zien om vast te kunnen stellen of jouw werk daar niet best tussen past. Een professionele uitgever zoeken is zeker niet altijd makkelijk aangezien je ook enigszins gevonden moet worden, maar neemt je als het goed is wel enorm veel werk uit handen die bij een groter bereik eigenlijk niet meer door jezelf gedaan kunnen worden (tenzij je je halve werkpraktijk er op toelegt), zoals het financiële risico dragen, promotie, distributie et cetera.
Zelf heb ik ook eigen literair werk uitgegeven en bezit dus 'mijn eigen uitgeverij' (vraag een ISBN aan en laat je als uitgever registreren bij http://www.isbn.nl/ - echt doen en nooit vergeten!). Wil je het kleinschalig houden en bijvoorbeeld alleen je directe relaties bereiken, is het denk ik een prima idee om ook je kunstartikelen zelf te brengen. Je hebt zo alles zelf in de hand en kunt ook uitproberen hoe het allemaal werkt. Met printing-on-demand heb ik zelf nog geen ervaring. Maar een kleine bundel uitgeven, laten ontwerpen door een bevriende vormgever en in een oplage van bijvoorbeeld tweehonderd en laten printdrukken ipv drukken, kosten ongeveer 800 euro, kan zich met de juiste berekening van de verkoopprijs en wat promotiewerkzaamheden in een jaar best terugverdienen, om maar even een voorbeeld te schetsen uit mijn ervaringsgeschiedenis. Je kunt je boek in consignatie (je rekent pas af als je boek verkocht is) te koop aanbieden bij diverse (gespecialiseerde) boekhandels en dergelijke van jouw keuze. Vergeet na verschijning vooral ook niet je boek in te sturen naar diverse (gespecialiseerde) bibliotheken, dat garandeert dat je werk ook in de toekomst nog terugvindbaar en raadpleegbaar is.
En trouwens, mijn afstudeerscriptie 'Kunstenaar zonder evenbeeld - het kunstenaarschap bij hedendaagse, vrouwelijke kunstenaars' is in eigen beheer verschenen op cd-r en bij mij bestelbaar voor 5 euro. Diverse bibliotheken toonden al uit eigen beweging interesse voor mijn onderwerp.